0517-201036 info@halte31.nl

Afscheid van samen

Scheiden is afscheid van samen. Afscheid van het gezin dat jullie waren. Afscheid van je thuis. Financiële consequenties. Het begin van een toekomst die je niet voor ogen had. Een andere invulling van het ouderschap. Veel van wat je eigen was, is weg. Of je voor de scheiding gekozen hebt of juist de scheiding helemaal niet hebt gewild, in beide gevallen neem je afscheid. En afscheid loopt meestal hand en hand met verdriet. Hoewel we leven in een maatschappij waarin alles mogelijk lijkt te zijn, is alleen al zeggen dat je verdriet hebt een moeilijk verhaal.

‘Het gaat prima‘
We merken het regelmatig in de mediation. In de gesprekken blijkt dat verdriet een belangrijke rol speelt. Zeker als dat zich uit in woede, waardoor het moeilijk is om afspraken te maken. Als we het echter ter sprake brengen, wordt het negen van de tien keer ontkend. “Nee hoor, het gaat prima” “Nee hoor, ik heb het allang achter me gelaten.”

Hoe kan het nou dat het zo moeilijk is om verdriet onder ogen te zien? Om te zeggen dat je verdriet hebt? En hoe ga je ermee om? Wat kun je doen om je verdriet te “overleven”?

Ik heb zelf lang geworsteld met deze vraag. Ja, ik vond het heel moeilijk om mijn verdriet in de ogen te kijken. Weglopen was namelijk veel makkelijker. Althans dat dacht ik. Tot weglopen niet meer kon en ik mijn kop uit het zand moest trekken.

‘Er zijn ergere dingen.’
“Scheiden is erger dan dat je man doodgaat’, zei ze. BAM! Die kwam binnen. ‘Daar denken mijn kinderen heel anders over’, dacht ik. Ondertussen sloeg mijn lichaam van binnen op tilt. Het raakte mij. Omdat ik het gevoel had dat mijn verdriet er niet mocht zijn.

Toen ik zwanger was van mijn tweede kind, was er niemand die mij vroeg of ik wel genoeg liefde had voor nog een kind. Iedereen weet dat ons hart zo groot is dat daar liefde in overvloed is en er heel veel (kleine en grote) kinderen in passen. We kennen allemaal de uitspraak: vriendelijkheid is gratis. Hoe kan het dan dat compassie en mededogen niet overvloedig lijken te zijn? Wat maakt dat we verdriet vergelijken, waardoor het lijkt alsof het één er wel en het andere er niet mag zijn?

Schaamte
Ik heb mijn verdriet om verschillende redenen er niet willen laten zijn. Een belangrijke was schaamte. Schaamte omdat wat ik had meegemaakt  niet gangbaar was. Niet normaal. En hoewel scheiden steeds gangbaarder is, is het blijkbaar nog niet normaal. Je hoort tot de dood scheidt bij elkaar te blijven. En als je andere keuzes maakt, heeft je omgeving  een probleem. Dat maakt dat ook als je vertelt dat je gaat scheiden, schaamte om de hoek kan komen kijken. Omdat je niet kunt voldoen aan wat ‘de maatschappij’ nog steeds normaal vindt.

‘Goh, wat goed dat je dan nog steeds staat.’ ‘Je bent er nu wel overheen toch.’ ‘Er zijn ergere dingen.’ ‘Vergeleken met wat jij hebt meegemaakt, stelt dat van mij niks voor.’

Omdat ik merkte dat het voor mijn gesprekspartners moeilijk was om te reageren, voelde ik me bezwaard. Ik wilde de ander niet in verlegenheid brengen. En met de dooddoeners die ik te horen kreeg, wist ik geen raad. Ik voelde me daardoor niet gehoord of in de verdediging gedrukt. ‘Ja, ik weet dat er ergere dingen zijn. Is er daarom geen plaats voor mijn verdriet? Maakt de wetenschap dat er ergere dingen zijn mijn verdriet minder?’ Dus hield ik alles zo veel mogelijk bij mezelf.

De prijs voor een verbroken verbinding
Verdriet is de prijs die we betalen voor een verbroken verbinding. Als een verbinding verbroken wordt, doet dat pijn. Of dat nou het verlies van je baan, je partner, je huisdier, je gezondheid, je huwelijk, je verwachtingen of je dromen is, maakt niet uit. Verdriet slaat een gat en haalt je uit balans.

Nu een deel van jou er niet meer is, moet je jezelf als het ware weer opnieuw ontdekken. Wie ben ik zonder mijn baan, mijn partner, mijn gezondheid? Deze weg is eenzaam, want jij bent de enige die weet welke weg je moet gaan. Een ander kan jouw verdriet niet over- of wegnemen.

Toch is dat wat we allemaal willen: als iemand pijn heeft, wil je die pijn weg halen. En als je niet weet hoe dat moet, dan ga je het verdriet bagatelliseren. ‘Er zijn ergere dingen’.

Verdriet heeft ruimte en verzorging nodig. Als je je been breekt of in je vinger snijdt, dan verzorg je de wond en geef je het de tijd om te helen. Als je dit namelijk niet doet, heelt het niet goed en loop je het risico dat je je been of je vinger niet meer kunt gebruiken.

Johann Hari schrijft in zijn boek “Verbinding verbroken”: ‘Pas wanneer we naar onze pijn luisteren, kunnen we de bron ervan terugvinden en pas wanneer we de ware oorzaken van onze pijn begrijpen, kunnen we die gaan overwinnen.

Rouw is noodzakelijk. We rouwen omdat we lief hebben gehad. We rouwen om dat hetgeen wat we verloren zijn, belangrijk voor ons was. Beweren dat rouw zou moeten verdwijnen binnen een bepaalde kalenderperiode is een belediging voor de innige liefde die we hebben ervaren.’

We hebben elkaar nodig als er verdriet is. We kunnen naar elkaar luisteren, warmte en genegenheid geven en samen herinneren. Verwerken heeft niks te maken met loslaten, maar is anders leren vasthouden.

Rouwen, hoe moet dat?
Het meest belangrijke is dat je je open stelt voor wat het verlies met je doet. Dat betekent ook dat je zelf actief met verlies leert omgaan. Want net als lichamelijke wonden, geneest de tijd een emotionele wond niet als je er geen zorg aan besteedt.  Wil je weten hoe je actief met verlies leert omgaan? Maak dan geheel vrijblijvend een afspraak voor een informatie gesprek.

Wil je liever thuis alleen aan de slag? Dan kan ik je Lutografie van Leoniek van Maarel van harte aanraden. Meer weten? Hier vind je meer informatie.

Als jullie samen met met het verwerken van de scheiding aan de slag willen en je daar allebei voor in wilt zetten, dan is de SCHIP aanpak een goede optie. Hier lees je meer over de SCHIP aanpak.